Hoe gaat Schiphol om met de groei van de luchtvaart?

Dorpskrant 148, maart 2018

Momenteel wordt er druk gestudeerd en onderhandeld over hoe de groei van de luchtvaart in Nederland vorm moet krijgen. Schiphol zit volgens de afspraken tot en met 2020 vast aan het maximum aan 500.000 vliegbewegingen. Dat maximum is sneller bereikt dan verwacht. Lelystad zou de groei moeten opvangen, maar die is niet op tijd klaar. Daar komt bij dat men op het ministerie veel te laat is met het gereedmaken van de indeling van het luchtruim om Lelystad op een behoorlijke manier te kunnen gebruiken.

Zo komt het dat een groot deel van noord en oost Nederland enorm protesteert tegen wat hun daar te wachten staat. Bovendien is het maximum van 45.000 vluchten op Lelystad maar een relatief klein deel van de totale vliegbehoefte. Vandaar dat er gezocht wordt naar mogelijkheden om onder de afspraken uit te komen. Voor een deel gebeurt dat al. Getruct is het aantal nachtvluchten hoger dan het afgesproken maximum. De truc gaat zelfs zover dat het te hoge getal in een tijdelijke wet wordt vastgelegd. De secundaire banen (Zwanenburgbaan en Aalsmeerbaan) worden meer gebruikt dan afgesproken doordat de vierdebaanregel behoorlijk vaak wordt overschreden. De vierdebaanregel beschrijft hoe vaak vier banen tegelijk gebruikt mogen worden.

De luchtvaart sector heeft zelf de problemen veroorzaakt door:

• een late en te geringe inzet om vliegveld Lelystad gereed en operationeel te krijgen.
• onnodige toename van (niet-hubgebonden) vluchten door toekenning van nieuwe slots aan vakantievluchtmaatschappijen (pretvluchten).
• het veel te laat gereedmaken van een nieuwe indeling van het luchtruim.

Ondertussen wordt er ook naar de periode nà 2020 gekeken. Er wordt nog steeds gewacht op de MER (Milieu Effect Rapportage) om de afspraken van de Alderstafel in een wet vast te leggen. De vraag is of uit die MER nog groeiruimte af te leiden valt voor de toekomst. Zit er groeiruimte in de nachtvluchten? Of komt een tweede Kaagbaan in zicht? Of moet er toch gedacht worden aan een vliegveld in zee? Dit idee komt regelmatig terug. Een studiegroep van betrokken bewoners heeft een optie ontwikkeld om een multi-functioneel eiland voor Wijk aan Zee te maken. Dat eiland zou dan met snelle transportverbindingen aan het huidige Schiphol gekoppeld moeten worden.

Overigens speelt bij het beoordelen van opties niet alleen economie en hinder een rol. Er is ook een belangrijk rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over Schiphol nog niet behandeld in de Tweede Kamer. Omdat Schiphol een ingewikkeld stelsel van banen heeft is het risico van kruisend verkeer, zowel op de grond als in de lucht, groter dan bij eenvoudiger banenstelsels bijv. met louter parallelle banen. Het is denkbaar dat strengere veiligheidsregels tot beperking van het aantal mogelijke vliegbewegingen leidt.

Maar moet de luchtvaart wel groeien?
In de zestiger jaren schreef de Club van Rome al een rapport over grenzen aan de groei. Dat ging over economische groei en de daarvoor benodigde bronnen. Als je bedenkt dat de luchtvaart belastingfaciliteiten heeft zoals geen energiebelasting en geen B.T.W. op tickets, dan betekent dat een oneerlijke concurrentie van de luchtvaart ten opzichte van andere transportmiddelen. Ook zit de luchtvaart niet in het systeem van CO2 rechten. De luchtvaart helpt daardoor niet aan het verkleinen van het klimaatvraagstuk en dat terwijl de luchtvaart wel een relevante bijdrage levert aan de CO2-uitstoot en dus het klimaatprobleem.

In de tussentijd zijn we op weg naar nieuwe verkiezingen voor de Omgevingsraad Schiphol.
Het aantal klachten voor de Polderbaan over Schiphol is in 2017 fors gestegen ten opzichte van 2016. Zie de TABEL onderaan.

De meeste klachten komen uit Heiloo. De groei was vrijwel overal groot en zeker ook in Spaarndam en Haarlem. Ook al lijkt klagen weinig effect te hebben maar het is toch goed dat bekend is waar en wanneer de overlast te groot is. Dus meldt u bij BAS (Bewoners Aanspreekpunt Schiphol, http://www.bezoekbas.nl/) als u een klacht heeft.

Er lijkt door de luchtvaartsector niet echt gewerkt te worden om de relatie met de omgeving te verbeteren door zich aan de afspraken te houden:

• de regel, die het maximum van 4 banen tegelijk gebruiken regelt, wordt vaak overschreden;
• de doelstelling om met glijvluchten (CDA’s) te landen wordt vaak niet gerealiseerd;
• de reductie van het aantal vluchten is niet gerealiseerd.

De voorbereidingen voor de nieuwe Omgevingsraad Schiphol zijn begonnen. In november zullen kiesmannen de nieuwe vertegenwoordigers namens de bewoners in het “Aldersoverleg” kiezen. Dit is een interessant maar ook wel wat lastig traject. Geïnteresseerden kunnen zich bij mij informeren.

Baanonderhoud
De Polderbaan is van 26 maart tot 15 april in onderhoud. Dat zou in principe tot minder hinder moeten leiden. Het kan echter ook zijn dat de Zwanenburgbaan dan meer hinder in onze regio geeft.

Gerard Jägers
Clustervertegenwoordiger
namens  de bewoners van het buitengebied van de Polderbaan in de Omgevingsraad Schiphol